Răng khôn (còn gọi là răng số $8$ hay Third Molar) là chiếc răng cuối cùng mọc trên cung hàm, thường xuất hiện ở độ tuổi $17$ đến $25$. Đối với nhiều người, sự xuất hiện của nó là dấu hiệu của sự trưởng thành, nhưng đối với nha sĩ, nó thường là nguyên nhân gây ra nhiều vấn đề phức tạp nhất. Để hiểu về vấn đề răng khôn, chúng ta cần xem xét vai trò của nó qua tiến hóa và lý do tại sao nó lại gây ra rắc rối trong miệng của con người hiện đại.

Mặc dù Răng khôn là một phần của tổng số răng mà một người có bao nhiêu răng thì nó lại không còn chức năng quan trọng như các răng hàm khác. Bài viết này sẽ phân tích chức năng lịch sử và vai trò thực tế của răng khôn trong quá trình ăn nhai của con người hiện đại, đồng thời giải thích các vấn đề y khoa chính yếu mà nó thường gây ra.

I. Giới thiệu: Răng Khôn – Di tích Tiến hóa

Răng khôn được xếp vào loại răng cối lớn (Molars) và theo lý thuyết tiến hóa, nó có vai trò rất quan trọng đối với tổ tiên loài người. Tuy nhiên, sự thay đổi trong chế độ ăn và cấu trúc xương hàm đã làm giảm đáng kể tầm quan trọng của nó, biến nó thành một "di tích tiến hóa."

=>>> Đọc ngay: https://nhakhoashark.vn/con-nguoi-co-bao-nhieu-cai-rang/

II. Chức năng Lịch sử và Dự phòng1. Vai trò Nguyên thủy

Trong quá khứ xa xôi, chế độ ăn của người tiền sử chủ yếu là thịt sống, rễ cây cứng, và các loại thực phẩm thô cần lực nghiền cực lớn. Răng khôn, là chiếc răng hàm lớn thứ ba, mọc sau cùng để tăng cường diện tích mặt nhai, giúp nghiền nát triệt để thức ăn.

2. Vai trò Dự phòng

Do chế độ ăn thô cứng, các răng hàm khác của người tiền sử thường bị mài mòn và mất sớm. Răng khôn mọc muộn có vai trò như một răng dự phòng, sẵn sàng thay thế vị trí của các răng hàm đã mất, duy trì chức năng ăn nhai.

III. Vai trò Thực tế của Răng Khôn trong Ăn nhai Hiện đại

Với thức ăn đã được nấu chín, chế biến mềm mại, và việc sử dụng dụng cụ ăn uống, vai trò của răng khôn trong ăn nhai hiện đại là rất hạn chế.

1. Chức năng Giảm Sút

Khi răng khôn mọc thẳng và khớp cắn chuẩn, nó vẫn tham gia vào quá trình nghiền thức ăn, nhưng lực nhai chính đã được đảm nhiệm bởi răng cối lớn thứ nhất (răng số $6$) và thứ hai (răng số $7$).

2. Vấn đề Thiếu Không gian

Đây là lý do chính khiến răng khôn gây rắc rối. Qua hàng ngàn năm tiến hóa, xương hàm của con người hiện đại đã trở nên ngắn hơn và nhỏ hơn so với tổ tiên. Kết quả là, khi răng khôn mọc, nó thường không còn đủ chỗ để trồi lên thẳng.

=>>> Bài mới: https://nhakhoashark.vn/mot-ngay-nen-danh-rang-may-lan/

IV. Các Vấn đề Y khoa do Răng Khôn Gây ra

Khi không đủ chỗ, răng khôn buộc phải mọc lệch (mọc ngầm) và gây ra hàng loạt biến chứng nghiêm trọng:

1. Mọc Lệch và Mọc Ngầm

Răng khôn có thể mọc lệch theo nhiều hướng khác nhau: nghiêng gần (hướng về phía răng số $7$), nghiêng xa, nằm ngang, hoặc mọc ngầm hoàn toàn.

• Ảnh hưởng đến Răng số 7: Răng khôn mọc nghiêng có thể tạo áp lực và đẩy chân răng số $7$ (răng hàm quan trọng nhất), gây tiêu chân răng số $7$ và cuối cùng làm hỏng cả hai răng.

• Gây Sâu răng: Khoảng trống giữa răng khôn và răng số $7$ rất khó vệ sinh, dẫn đến tích tụ vi khuẩn, gây sâu răng cho cả hai răng.

2. Viêm Lợi Trùm (Pericoronitis)

Đây là biến chứng phổ biến nhất. Khi răng khôn chỉ mọc lên được một phần, phần mô mềm (lợi) còn lại sẽ trùm lên bề mặt răng. Thức ăn và vi khuẩn dễ dàng kẹt lại trong khoang này, gây nhiễm trùng và sưng đau. Viêm lợi trùm có thể tái phát nhiều lần và gây sưng hạch, khó há miệng, thậm chí sốt.

3. U Nang và Tiêu Xương

Răng khôn mọc ngầm hoàn toàn có thể kích thích các tế bào hình thành một nang dịch (gọi là U Nang Quanh Thân Răng - Dentigerous Cyst) xung quanh thân răng. U nang này có thể lớn dần, phá hủy xương hàm lân cận và gây tổn thương cho các chân răng khác mà không có triệu chứng đau rõ ràng.

V. Quyết định Nhổ Răng Khôn: Khi nào là Cần thiết?

Các nha sĩ thường khuyến nghị nhổ răng khôn trong các trường hợp sau:

• Răng khôn mọc ngầm hoặc mọc lệch gây tổn thương cho răng số $7$.

• Viêm lợi trùm tái phát nhiều lần.

• Răng khôn bị sâu nặng hoặc bị bệnh nha chu không thể điều trị.

• Khi có sự hiện diện của u nang hoặc khối u.

Ngược lại, răng khôn có thể giữ lại nếu nó mọc thẳng hoàn toàn, có khớp cắn chuẩn, và dễ dàng vệ sinh.

VI. Kết luận & Khẳng định Vai trò và Vấn đề của Răng Khôn

Răng khôn, một di tích của quá trình tiến hóa, ngày nay không còn giữ vai trò thiết yếu trong ăn nhai của con người. Thay vào đó, việc thiếu không gian khiến nó thường mọc lệch, dẫn đến các vấn đề y khoa nghiêm trọng như viêm lợi trùm, sâu răng ở răng lân cận, và hình thành u nang.

Để trả lời Răng khôn có chức năng gì trong quá trình ăn nhai của con người hiện đại và tại sao nó thường gây ra vấn đề? Răng khôn có chức năng nghiền nát bổ sung khi mọc thẳng, nhưng thường không cần thiết; nó gây ra vấn đề vì xương hàm bị thu hẹp khiến răng khôn không đủ chỗ mọc, dẫn đến mọc lệch, viêm lợi trùm, và u nang.